Przed nami obchody Święta Niepodległości i 116. Rocznica Republiki Zagłębiowskiej 1905. Od 31 października do 11 listopada będziemy świętować pod hasłem „Dni Wolnościowe”.

116 lat temu Dąbrowa Górnicza była miejscem wydarzeń, które przeszły do historii jako „dni wolnościowe”. Od 31 października do 10 listopada 1905 roku na ulicach Zagłębia Dąbrowskiego zapanowała atmosfera wolności. Odbywały się wiece, marsze i demonstracje. Rozbrajano carskich funkcjonariuszy i przerywano posiedzenia sądów ustanowionych przez zaborcę. Przejmowano drukarnie i wydawano polskie gazety. Tworzono zalążki władzy samorządowej i służb porządkowych. Budowano Republikę Zagłębiowską.

„Dni wolnościowe” były kulminacją rewolucji, która rozpoczęła się na początku roku 1905 i objęła całe terytorium imperium rosyjskiego. Dąbrowscy robotnicy już w lutym spontanicznie przystąpili do strajku. Walczono o poprawę warunków pracy (m.in. 8-godzinny dzień pracy) oraz swobody obywatelskie. Wiodącą siłą polityczną nadającą ton wydarzeniom w Zagłębiu Dąbrowskim była Polska Partia Socjalistyczna Józefa Piłsudskiego. W rewolucyjnych wystąpieniach brali też udział uczniowie, a dąbrowska „Sztygarka” była miejscem wielotysięcznych wieców i demonstracji. Ze względu na swój niepodległościowy charakter Rewolucja 1905 uznawana jest za czwarte powstanie narodowe.

 

DNI WOLNOŚCIOWE – HARMONOGRAM WYDARZEŃ

31 października (niedziela) wstęp wolny

godz. 11.00-12.00

116. Rocznica Republiki Zagłębiowskiej 1905

• oficjalne uroczystości na Placu Wolności
• złożenie kwiatów pod pomnikiem Bohaterom Czerwonych Sztandarów

• otwarcie wystawy (Nie)Zapomniani – Fabryka Pełna Życia

Wystawa wydruków wielkoformatowych jest kontynuacją ekspozycji Twarze Rewolucji 1905. Autorzy wystawy przypominają kolejnych jedenastu dąbrowian, którzy różnymi drogami podążali ku niepodległości Polski. Po wydarzeniach Rewolucji 1905 Polacy w dalszym ciągu dążyli do niepodległości. Zarówno wśród socjalistów, narodowych demokratów, duchowieństwa, działaczy oświatowych i harcerskich znaleźli się gorący patrioci. W Dąbrowie Górniczej te nurty reprezentowali: Adam Piwowar, Maria Szulcówna, Emilia Zawidzka, Antoni Barańczyk, Edward Kosiński, Sylwester Kowalczewski, Ignacy Kowalczewski, Emilia Łabudzińska, Kazimierz Srokowski, ks. Grzegorz Augustynik i Stefan Piotrowski. Wystawa będzie także przygotowana w wersji planszowej dla szkół. Każda plansza jest opatrzona kodem QR, który przenosi nas do biogramu prezentowanej osoby.

5 listopada (piątek)

godz. 11.00

Szkoła Podstawowa w Tucznawie – uroczystości z okazji pierwszego lotu bojowego polskich lotników 5 listopada 1918 roku, akademia w szkole, złożenie kwiatów pod pomnikiem pilota Ludwika Idzikowskiego z okazji 130. rocznicy urodzin, otwarcie wystawy poświęconej 110. rocznicy rozpoczęcia nauki w szkole elementarnej w Tucznej Babie.

6 listopada (sobota) wstęp wolny

godz. 9.00-18.00

VI Turniej o Buławę Prezydenta Dąbrowy Górniczej

Warsztat Fabryki Pełnej Życia

Turniej o Buławę Prezydenta Dąbrowy Górniczej jest największą cykliczną (doroczną) imprezą organizowaną przez działający przy Dziale Historii MMS Klub Gier Historycznych. Jest organizowany od roku 2016. Turniej rozgrywany jest według zasad systemu bitewnego „Ogniem i Mieczem” – jest to figurowa gra historyczna, rozgrywana przy pomocy specjalnie przygotowanych i pomalowanych modeli na makietach terenu w klimacie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Obok mistrzostw w Wilanowie i turnieju na Polach Chwały w Niepołomicach jest to największa tego typu impreza w Polsce. Z uwagi na stopień skomplikowania zasad turniej przeznaczony jest dla młodzieży i osób dorosłych. Przez cały rok w czasie swojej zwykłej działalności Klub Gier Historycznych szkoli chętnych z Dąbrowy Górniczej i regionu chcących wziąć udział w turnieju. Każda edycja gromadzi kilkadziesiąt uczestników z całej Polski – w dotychczasowych edycjach gościliśmy graczy z regionu Zagłębia i Śląska a także m.in. Warszawy, Płocka, Łodzi, Wrocławia, Krakowa i Lublina. Główną nagrodą w turnieju jest replika XVII-wiecznej buławy hetmańskiej, przy czym pula nagród jest znaczna dzięki sponsorom i partnerom imprezy.

Turniej ma formułę otwartą dla każdego, choć nie da się zagrać bez znajomości zasad. Ze względu na swoja malowniczość (makiety i figurki będące swoistymi dioramami) przyciąga uwagę dużego grona zwiedzających osób.

Tegoroczny turniej, zaplanowany na 6 listopada 2021, będzie już VI edycją imprezy. Honorowy patronat nad turniejem objął katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej, będący także sponsorem nagród w postaci wydawnictw IPN (książki, gry planszowe). Pozostali sponsorzy i partnerzy: Muzeum Historii Polski, Fundacja Ari-Ari, Ducks’Games, Wargamer (twórca systemu „Ogniem i Mieczem” oraz producent niezbędnych figurek i akcesoriów), Stowarzyszenie Pospolite Ruszenie oraz Historykon.pl. Na dzień dzisiejszy (7 października 2021) zapisanych jest 32 uczestników z różnych regionów Polski.

7 listopada (niedziela)

Złożenie kwiatów pod obeliskiem Zygmunta Różyckiego i wieczornica w świetlicy w Łęce.

10 listopada (środa)

godz. 10.00 – Muzeum Miejskie „Sztygarka” – złożenie kwiatów pod pomnikiem Legionów Polskich i Dębem Wolności (wstęp wolny)

godz. 11.00-13.00 – Złożenie kwiatów na grobach żołnierzy polskich walczących podczas I i II wojny, zasłużonych obywateli (wstęp wolny)

• Cmentarz przy ul. 11 listopada – mogiła zbiorowa żołnierzy poległych w I wojnie, Piotr Kosiń – lotnik PSZ na zachodzie, honorowy obywatel Dąbrowy Górniczej, Stefan Piotrowski – współzałożyciel hufca ZHP i jego patron.
• Cmentarz przy ul. Starocmentarnej – groby Adama Piwowara, Edwarda Miętki, Józefa Sołtyska, Aleksandra Popiela.
• Cmentarz ul. Kościelna – grób płk. pilota Michała Bokalskiego.
• Cmentarz Ząbkowice – grób podharcmistrza Kazimierza Kalagi – Honorowego Obywatela Dąbrowy Górniczej.

godz. 17.00 – Warsztat Fabryki Pełnej Życia (obowiązują zaproszenia)

• występ chóru Zorza i prezentacja Marsza żałobnego. Pamięci poległych bojowców PPS.
• wystąpienie Ariadny Lewańskiej nt. Zygmunta Lewańskiego – ucznia Sztygarki, zesłańca.

• Debata popularnonaukowa na temat czynu niepodległościowego mieszkańców z terenu Zagłębia Dąbrowskiego z lat 1905 – 1914 – 1918. Dyskusja typu oksfordzkiego: „Walka zbrojna czy praca organiczna doprowadziła nas do niepodległości?” Wydarzenie organizowane w ramach Dąbrowskiej Szkoły Mówców.

11 listopada (czwartek)

godz. 10.00 – złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierza Zwycięzcy na placu Bema z udziałem harcerzy (wstęp wolny)

godz. 11.11 – Dąbrowski Bieg dla Niepodległej (w formie rekreacyjnej dla całych rodzin w Parku Hallera, dystans ok 2,5 km, limit 500 osób bez ograniczenia wiekowego, zapisy w biurze zawodów w dniu biegu, udział bezpłatny, każdy uczestnik otrzyma pamiątkowy gadżet) – organizator CSiR

godz. 12.00 – Msza Święta za Ojczyznę z udziałem harcerzy i klas mundurowych (wstęp wolny)
Wystawienie urny z ziemią z terenu bitwy pod Dytiatynem – BAZYLIKA NMP ANIELSKIEJ

godz. 14.00 – Oficjalne uroczystości na Placu Wolności z udziałem harcerzy i klas mundurowych
Złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową poświęconą 11. Pułkowi Piechoty Zagłębiaków,
Wspólne śpiewanie hymnu narodowego z udziałem chóru „Zorza”. Koncert Miejskiej Orkiestry Dętej (wstęp wolny)

godz. 14.30-19.00 – Miejska gra fabularna poświęcona Rewolucji 1905 roku

godz. 15.00 – Ognisko patriotyzmu organizowane przez szkołę katolicką (wstęp wolny)

godz. 17.00 – Koncert Muzyki Polskiej: „Zacznij od Bacha” – koncert piosenek Zbigniewa Wodeckiego – Sala Teatralna PKZ (wystąpią: Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Zabrzańskiej pod dyrekcją Sławomira Chrzanowskiego oraz Daniek Cebula Orynicz – wokal) (bilety: https://bilety.palac.art.pl/index.php/repertoire.html?id=6613)

14 listopada (niedziela)

godz. 17.00 – Koncert niepodległościowy w wykonaniu wychowanków MOPT-u – Warsztat Fabryki Pełnej Życia (wstęp wolny)

 

Wydarzenie towarzyszące:

25.10 – 12.11.2021

Miejska Biblioteka Publiczna przeprowadzi kolejną edycję konkursu pn. „DoWolności wyrazu” na plastyczną interpretację wiersza Wandy Chotomskiej pt. „Twój dom”. Konkurs będzie trwał od 25.10-12.11.2021 r. Wyniki konkursu będą opublikowane 15.11.2021 r.