Zarówno dzieciom, jak i ich rodzicom początek jesieni kojarzy się przede wszystkim z rozpoczęciem roku szkolnego. Pierwszy dzwonek w szkołach oznacza, że każdego dnia tysiące uczniów w całej Polsce będzie przemierzać swoją drogę do szkoły – komunikacją publiczną, pieszo, rowerem czy samochodem z opiekunem. Niezależnie od sposobu, w jaki dzieci dotrą do szkoły, najważniejsze jest, aby podróż ta była bezpieczna. Dlatego warto przestrzegać 10 zasad Rogatka, bohatera Kampanii Kolejowe ABC II prowadzonej przez Urząd Transportu Kolejowego.
Dla rodziców, którzy codziennie odwożą swoje dzieci na lekcje, bezpieczeństwo w drodze jest bardzo ważne. Szczególną uwagę na kwestie związane z bezpiecznym podróżowaniem do szkoły muszą
jednak zwrócić opiekunowie dzieci pokonujących samodzielnie drogę do placówki. Przed wyjściem do szkoły uczeń zwykle pakuje do plecaka książki, zeszyty czy też drugie śniadanie. Gdy dziecko podróżuje koleją, równie ważne jest, aby spakowało legitymację szkolną. Legitymacja stanowi nie tylko podstawowy dokument tożsamości każdego ucznia, ale również potwierdzenie uprawnień do zniżek na przejazd (tzw. ulgi szkolnej). Jeśli dziecko ma korzystać z biletów jednorazowych, warto by rodzic pokazał mu wcześniej, gdzie i w jaki sposób taki bilet można kupić (np. w biletomacie, aplikacji mobilnej, kasie biletowej czy w pociągu bezpośrednio u konduktora). Uczniowie powinni być świadomi tego, że podróż pociągiem bez ważnego biletu lub dokumentu potwierdzającego ulgę jest niedozwolona i w trakcie kontroli może być ukarane wysoką opłatą dodatkową lub wezwaniem do zapłaty za uchybienie obowiązkom taryfowym.
Podczas podróży do szkoły komunikacją publiczną – autobusem, tramwajem, metrem czy pociągiem– szczególną ostrożność należy zachować podczas oczekiwania na pociąg na stacji kolejowej czy stacji metra. Każde dziecko podróżujące tymi środkami transportu powinno wiedzieć, co oznacza żółta linia namalowana wzdłuż peronu czy przystanku, zwana linią bezpieczeństwa. Rodzice powinni wytłumaczyć dzieciom, że tej linii nie należy przekraczać do momentu, gdy pociąg zatrzyma się i otworzą się drzwi. Pojazd szynowy, który wjeżdża na peron z dużą prędkością, powoduje podmuch wiatru, przez który można stracić równowagę i wpaść na tory. Na stacjach kolejowych ulokowane są również urządzenia pod napięciem elektrycznym, do których dzieci nie powinny się zbliżać.
Każdy uczestnik ruchu drogowego powinien znać podstawowe znaki drogowe występujące w okolicy przejść dla pieszych, przejazdów kolejowo-drogowych i przy drogach. Powinien także znać zasady funkcjonowania sygnalizacji świetlnej czy działania rogatek. Ułatwieniem w zapamiętaniu zasad dotyczących przekraczania przejazdów może być nauczenie dziecka krótkiej rymowanki ze spotu Kampanii Kolejowe ABC II: „Widzisz szlaban opuszczony, to nie przechodź z żadnej strony”. Rodzice powinni szczególnie mocno uwrażliwić dzieci na to, że przed przejściem przez tory w dozwolonym miejscu, zawsze warto polegać dodatkowo na własnym osądzie sytuacji i sprawdzić, czy z żadnej strony nie nadjeżdża pociąg. W miejscach o mniejszym natężeniu ruchu, gdzie występują przejścia bez rogatek czy sygnalizacji należy zachować szczególną ostrożność. Przed przejściem przez tory pamiętajmy, aby zawsze upewnić się, czy w naszym kierunku nie zbliża się pociąg. Stanowczo zabronione jest przekraczanie torów w miejscach niedozwolonych, czyli korzystanie z tzw. dzikich przejść. Nawet jeśli musimy nadrobić drogi, trzeba skorzystać z odpowiedniego
przejścia, żeby nie ryzykować własnym zdrowiem i życiem. Każdorazowe wejście na tory w miejscu do tego nieprzystosowanym sprawia, że stwarzamy zagrożenie nie tylko dla nas samych, ale również dla pozostałych uczestników ruchu, np. osób podróżujących pociągiem.
Jesienią dni stają się coraz krótsze, a wcześnie zapadający zmrok sprawia, że piesi oraz rowerzyści mogą być niedostatecznie widoczni dla kierowców. Niezwykle ważne jest stosowanie elementów odblaskowych i umieszczenie ich na odzieży wierzchniej tak, aby kierowcy mogli dostrzec pieszych oddali. Zgodnie z obowiązującym prawem drogowym, każdy pieszy poruszający się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym, ma obowiązek posiadania elementów odblaskowych. Jednak warto zadbać o to, aby dziecko zawsze miało przy sobie nawet mały element odblaskowy. Szczególną uwagę na kwestie odblasków powinni zwrócić rodzice uczniów, którzy podróżują do szkoły na rowerze. Każdy rower powinien być wyposażony w światła pozycyjne przednie i tylne, dzwonek oraz tylne światło odblaskowe. Dodatkowym wyposażeniem każdego młodego rowerzysty powinna być kamizelka odblaskowa i kask. Podczas przekraczania przejazdów kolejowych należy pamiętać, aby w momencie, gdy nie ma możliwości przejechania przez tory bez zatrzymywania się na nich np. wskutek zatoru drogowego, powinniśmy czekać przed szlabanami lub w miejscu do tego wskazanym, np. przez krzyż św. Andrzeja, znaki poziomie i pojechać dalej dopiero w momencie, gdy za torami będzie wystarczająco dużo miejsca.
Przekazując swoim pociechom wiedzę na temat bezpieczeństwa bądźmy świadomi, że dziecko najlepiej przyswaja wiedzę obserwując zachowania dorosłych, dlatego prowadząc samochód przestrzegajmy zasad ruchu a prędkość jazdy dostosujmy do warunków panujących na drodze. Pamiętajmy o tym, aby przypomnieć dziecku, żeby zawsze zabierało z autobusu lub pociągu plecak czy torbę ze swoimi rzeczami. Dobrze wyrobić w dziecku nawyk, aby zawsze przed wyjściem ze środka komunikacji sprawdziło, czy na pewno ma wszystkie swoje rzeczy.Niezależnie od tego, jaki środek komunikacji wybieramy, zawsze zachowujmy się kulturalnie wobec innych współpasażerów. Uczniowie powinni wiedzieć, że wsiadając lub wysiadając z pociągu nie należy przepychać się oraz pamiętać, że pierwszeństwo mają osoby wysiadające. Jeżeli chcemy ominąć zatłoczone przejścia należy użyć słowa „przepraszam”. Dzieci od najmłodszych lat powinny uczyć się również, aby ustępować miejsca siedzącego osobie potrzebującej, np. kobiecie w ciąży, osobie z niepełnosprawnością czy w podeszłym wieku.
10 złotych zasad bezpiecznej drogi dziecka do szkoły:
1. Pamiętaj, aby dziecko zabrało ze sobą legitymację szkolną i bilet.
2. Przypominaj dziecku, żeby zachowywało się rozsądnie czekając na przystanku lub peronie.
3. Naucz dziecko jak działa sygnalizacja świetlna oraz znaki drogowe.
4. Pokaż dziecku jak prawidłowo przekraczać przejazdy kolejowe.
5. Upomnij dziecko, że nigdy nie wolno korzystać z tzw. dzikich przejść.
6. Przypilnuj, aby dziecko miało zawsze ze sobą odblask, np. przy plecaku, aby zwiększyć jego widoczność na drodze.
7. Pokaż dziecku jak prawidłowo poruszać się po drodze – nie przekraczaj prędkości, stosuj się do znaków drogowych.
8. Przypominaj dziecku, aby podczas podróży pilnowało swojego bagażu/plecaka.
9. Porozmawiają z dzieckiem o tym, aby nie przyjmowało jedzenia od nieznajomych.
10. Porozmawiaj z dzieckiem o tym, żeby pamiętało o kulturalnym zachowaniu wobec innych pasażerów.
Kampania Kolejowe ABC II realizowana przez Urząd Transportu Kolejowego to druga edycja ogólnopolskiej kampanii informacyjno-edukacyjnej, propagującej zasady bezpieczeństwa oraz wartości i wzorce związane z odpowiedzialnym zachowaniem się podczas korzystania z transportu kolejowego.
Kolejowe ABC – Rogatek podpowiada dzieciom jak sie zachować
Bohaterem projektu jest sympatyczny nosorożec Rogatek, mieszkaniec Peronowa, który pokazuje, jak bezpiecznie zachować się na dworcu, w pociągu i w pobliżu torów. Główne atrybuty bohatera to niebieska koszulka z logo Kampanii Kolejowego ABC i odblaskowa opaska zapewniająca bezpieczeństwo na obszarach ruchu kolejowego i drogowego. Rogatkowi towarzyszy dwójka młodych przyjaciół – mała Patrycja i jej brat Staś, którzy bezpośrednio nawiązują do pierwszej grupy docelowej projektu. Celem Rogatka jest chronienie towarzyszy przed zagrożeniami.